<<<18-04-2019>>> Hoe richt ik de kerststal in?

18-04-2019

De kerststal is in veel gezinnen een integraal onderdeel van de jaarlijkse kerstversiering. Als Jozef, Maria en het kindje Jezus liefdevol in hun stal worden geplaatst, kan het Kerstfeest beginnen. Maar waarom wordt de kerststal in de kersttijd opgezet?
En hoe zijn de kribbefiguren op de juiste manier gerangschikt? Dit vragen niet alleen de kinderen zich af wanneer de kersttijd nadert.

De kerststal vertelt het kerstverhaal van de evangelisten Matheus en Lucas. Het vindt zijn oorsprong al in het vroege christendom. De afbeeldingen van de kerststal uit deze periode tonen echter eerst Jezus alleen in zijn wieg in de nachtelijke stal, alleen vergezeld van os en ezel. De andere figuren vonden geleidelijk hun weg naar de kerststallen.

Traditioneel wordt de kerststal vlak voor Kerstmis opgezet als een zeer feestelijke kerstdecoratie. Veelal wordt tegenwoordig de kerstversiering na de Dodenherdenkingsdag eind november voor de dag gehaald (Duitsland; bij ons vaak na Sinterklaas).

De figuren in de kerststal kun je in één keer compleet neerzetten, of geleidelijk volgens de vertelling van het bijbelse kerstverhaal. Mij is persoonlijk nog nooit ter ore gekomen dat iemand deze laatste invulling toepast, maar dat heeft zeker wel iets.
Zo blijf je gedurende de Kerst met je kerststal bezig en kun je kinderen visualiseren hoe het kerstverhaal gaat.

Het belangrijkste element van een kerststal is het kindje Jezus in de eigenlijke kribbe. Maria en Jozef waken over hem in de kerstnacht. Deze scène wordt meestal rond een stal getoond omdat dit het kerstverhaal van de Bijbel getrouw weergeeft.
Er zijn tegenwoordig ook andere voorstellingen van de kerststal zoals in een grot of tent. Belangrijk voor de context is de accommodatie van de Heilige Familie in zeer eenvoudige omstandigheden, zoals ze, volgens Matheus en Lucas, werden afgewezen uit alle herbergen. Ze moesten met een stal genoegen nemen. Os en ezel maken vaak deel uit van de kerststal, hoewel ze niet in de evangeliën worden genoemd. Deze staldieren symboliseren echter het eenvoudige en verarmde onderdak van Jezus. Deze kernfiguren van de kerststal moeten vanaf dag één aanwezig zijn.

In nagenoeg alle kerststallen ontbreken de herders met hun kudde schapen niet. Volgens het kerstverhaal verscheen engel Gabriël aan de herders op de heilige avond terwijl ze hun kudde bewaakten in de velden net buiten Bethlehem. Hij kondigde hen de geboorte van Jezus aan en dat de Ster van Bethlehem hen de weg zou wijzen naar de stal en de nieuwe koning. Daarom mag de kerstster op het dak van de kerststal niet ontbreken, omdat dit het symbool is dat het goede nieuws van de geboorte van Jezus over de hele wereld moet worden verkondigd. De herders, meestal twee of drie, met hun schapen en soms met een schapendrijver, completeren de kerststal ten tijde van de kerstnacht.

In de dagen na kerstavond komen volgens het kerstverhaal andere mensen naar de stal van Bethlehem om het kindje Jezus te begroeten. De Bijbel spreekt van de wijzen en noemt geen aantal en geen namen. De Drie Wijzen met de namen Caspar, Melchior en Balthasar komen voort uit de legende van het kerstverhaal. De wijzen (of koningen) hebben ook de ster van Bethlehem naar de geboorte van Christus gevolgd en brengen de geschenken van wierook, mirre en goud. De Drie Wijzen symboliseren in vroege voorstellingen de drie continenten Europa, Afrika en Azië, die bekend zijn in het vroege christendom. Daarom wordt de wijze Caspar afgebeeld met een donkere huidskleur. De drie koningen worden soms vergezeld door olifanten of kamelen als roedel- en rijdieren. Ze kunnen ofwel direct opgezet worden of worden toegevoegd op 6 januari: het feest van de Drie Koningen.

Hoe de personages in de kerststal gerangschikt worden, is uiteindelijk een kwestie van smaak. Natuurlijk moet de focus liggen op het kindje Jezus, Maria en Jozef. Verlichting in de stal maakt de scène aangenaam en de individuele figuren kunnen beter worden bekeken. De figuren naar elkaar gewend, alsof ze met elkaar in gesprek zijn, maakt de scène levendig, maar de figuren gericht naar Jezus komt het dichtst overeen met het kerstverhaal volgens de evangelisten. Sommigen geven er de voorkeur aan als de figuren de toeschouwer “aankijken”.

Hoe je je eigen kerststal ook neerzet, voorop staat het plezier dat jong en oud eraan beleeft.
Onze mooie handgesneden kerststallen en figuren vind je hier